1. Thách cưới là gì?
Thách cưới là một trong những phong tục lâu đời trong văn hoá cưới xin truyền thống của người Việt. Đây là một nghi lễ mà nhà gái đưa ra những yêu cầu về lễ vật, từ đó mà nhà trai phải mang theo khi đến nhà gái để đón dâu. Ý nghĩa của tục này là để thể hiện lòng kính trọng và biết ơn của nhà trai dành cho nhà gái, cũng như khả năng chăm sóc và bảo vệ cô dâu của chú rể trong tương lai. Lễ vật thách cưới có thể gồm nhiều thứ khác nhau, điều này sẽ tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế và thương lượng của hai bên gia đình.
2. Phong tục thách cưới thời xưa
Đây là một trong tục cổ xưa trong phong tục cưới hỏi truyền thống của người Việt. Thời xưa, để có thể lấy được vợ, gia đình nhà trai phải đáp ứng được các yêu cầu về sính lễ do bên gia đình nhà gái đặt ra. Nếu không đủ thì nhà gái sẽ từ chối gả con cho.
Thách cưới thời xưa thường được tiến hành sau khi nhà trai đã tìm hiểu và quen biết với nhà gái. Khi đó, nhà trai sẽ cử một người đại diện đến nhà gái để xin hỏi cưới. Sau khi nhà gái đồng ý, hai bên sẽ thống nhất với nhau về lễ vật thách cưới.
Số lượng và chất lượng của các loại lễ vật này thường sẽ tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế của hai bên gia đình. Tuy nhiên, đôi khi nhà gái sẽ thách cưới cao hơn so với khả năng của nhà trai. Điều này có thể gây ra những khó khăn và áp lực cho nhà trai, đặc biệt là những gia đình không khá giả.
Tục lệ thách cưới thời xưa mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Trước hết nó thể hiện sự tôn trọng của nhà trai đến với nhà gái. Lễ vật cưới như một món quà mà nhà trai dành tặng cho nhà gái để bày tỏ tình cảm và mong muốn được đón cô dâu về làm vợ. Tiếp theo, thách cưới cũng là cách để nhà gái thể hiện giá trị của con gái mình. Nếu nhà gái thách cưới cao thì đồng nghĩa với việc cô dâu là người con gái đáng được yêu thương và trân trọng. Và cuối cùng thách cưới cũng có thể là một cách để nhà gái chi trả, trang trải cho đám cưới.
3. Lễ vật thách cưới gồm những gì?
Lễ vật thách cưới là những lễ vật mà nhà gái yêu cầu nhà trai phải mang đến khi đón dâu. Tuỳ theo vùng miền, lễ vật thách cưới có thể khác nhau về số lượng và loại. Những lễ vật này thể hiện tấm lòng của nhà trai muốn rước cô dâu về làm vợ, đồng thời cũng là sự tôn trọng của nhà trai đối với nhà gái. Lễ vật thách cưới gồm tráp ăn hỏi và tiền thách cưới.
Tráp ăn hỏi là một trong những lễ vật quan trọng trong lễ thách cưới. Tráp hỏi thường bao gồm các lễ vật sau:
- Trầu cau: Đây là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ cưới hỏi của người Việt Nam. Trầu cau tượng trưng cho tình yêu, sự gắn kết bền chặt của vợ chồng.
- Bánh phu thê/bánh cốm: Đây là những loại bánh truyền thống của Việt Nam, tượng trưng cho sự hòa hợp, gắn bó của vợ chồng.
- Xôi gấc: Xôi gấc tượng trưng cho sự may mắn, sung túc.
- Rượu, trà: Rượu, trà là những thức uống không thể thiếu trong các dịp lễ, tết.
- Thịt lợn: Thịt lợn tượng trưng cho sự sung túc, no đủ.
- Nữ trang: Đây là những lễ vật tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý.
Thứ hai là tiền thách cưới. Tiền thách cưới là gì? Tiền thách cưới có thể được hiểu theo hai cách:
- Cách thứ nhất, tiền thách cưới là số tiền mà nhà trai đưa cho nhà gái để thể hiện sự thành ý, nhưng không nhất thiết phải là số tiền mặt. Trong trường hợp này, tiền thách cưới có thể được tính bằng tổng giá trị của các lễ vật mà nhà trai mang sang nhà gái.
- Cách thứ hai, tiền thách cưới là số tiền mặt mà nhà trai đưa cho nhà gái. Trong trường hợp này, tiền thách cưới có thể khác nhau tùy từng vùng miền và tiền thách cưới thường được đặt trong phong bì màu đỏ, có chữ hỷ.
Ngày nay, phong tục thách cưới đã được thay đổi rất nhiều. Các gia đình thường thống nhất với nhau về lễ vật trước khi đám cưới diễn ra. Điều này vừa giúp giảm bớt những khó khăn và áp lực cho nhà trai vừa đảm bảo sự công bằng cho cả hai bên gia đình.